Xwm Kab Yog Dab Tsi?

              Xwm Kab Yog Dab Tsi?

 Nyob rau hauv peb tsev neeg Hmoob txoj kev cai dab qhuas mas peb ntseeg Xwm Kab thiab peb teev hawm Xwm Kab. Tab txawm peb ntseeg Xwm Kab thiab teev hawm Xwm Kab los peb yeej tsis paub tias Xwm Kab yog cim txog dab tsi tiag tiag hlo li? Peb ib leeg kuj muab Xwm Kab ntaus nqi mus rau ib yam lawm thiab. Ib txhia hais tias yog Xwm Kab Los Yej. Muaj ib txhia hais tias yog Xwm Kab Los Txhaij. Nws tseem muaj ib txhia Hmoob hais tias yog Xwm Kab Los Tuam thiab. Muaj ib txhia thiaj li ntseeg tias Xwm Kab ces yog Hmoob teev hawm 4 txoj kab vim Xwm ces yog 4 hos Kab ces yog txoj kab mus txoj kev xwb. Yog li no, Xwm Kab ces thiaj li yog teev hawm 4 txoj kab mus txoj kev uas yog kom muaj tub muaj ki, muaj noj muaj haus, muaj nyiaj txiag thiab muaj txoj kev noj qab nyob zoo. Muaj ib txhia kuj ntseeg hais tias, Xwm Kab ces yog teev hawm haiv neeg Yij tus huab tais Xwv Kab Luv Yij thiab xwb. Ua li koj ne, koj ho ntseeg li cas?
Nyob rau ntawm Tswv Keeb Hmoob Phau Txuj Chiv Keeb Noob Neej Hmoob Tshwm Sim qhia hais tias, Xwm Kab yog tshwm sim ntawm Liaj Lwg thiab Rhwv Mws nkawv ob kwv tij los. Yog li no, hnub no cia kuv muab Xwm Kab zaj keeb kwm coj los tshab txhais rau peb ib tsoom nkauj muam nraug nus Hmoob tau sib cog kawm ua ib ke. Kom peb thiaj li paub txog Xwm Kab tus txiaj tus ntsig thiab nws txoj kev khwv ua kab ua noog ceeb cawm peb tsev neeg Hmoob los txog rau niaj hnub niam no. Qhov no peb thiaj li yuav paub qhov tseeb thiab peb thiaj li yuav tso tseg tau txoj kev dag ntxias los ntawm dab toj taug thiab neej poob haiv.
Tswv Keeb Hmoob Phau Txuj Chiv Keeb qhia hais tias, thaum Tooj Nchai Siv Yis coj Liaj Lwg thiab Rhwv Mws nkawv mus yuav tau poj tau sev tag ces tom qab no nkawv ib leeg thiaj li muaj ib tug tub. Nkawv thiaj li mus hu Tooj Nchai Siv Yis rov qab tuaj ua teej sawm me nyuam tshiab rau nkawv ob tug me nyuam. Thaum no ces nkawv kuj mus hu Puj Saub thiab Yawm Saub nkawv tuaj koom thiab. Thaum Puj Saub thiab Yawm Saub nkawv tuaj txog ces nkawv pom tau tias noob neej yuav tsis tu noob lawm. Nkawv thiaj li nqa tau ib qho koob hmoov (gifts) tuaj rau Liaj Lwg thiab Nrhwv Mws. Puj Saub thiab Yawm Saub nkawv nqa tau ob lub pov tuaj rau Liaj Lwg thiab Rhwv Mws. Ib lub yog lub pov nyiaj hos ib lub yog lub pov kub. Lub pov nyiaj yog nres tus hwj chim luaj pua uas yog kom nkawv muaj noj muaj haus, muaj nyiaj muaj txiaj thiab kom nkawv haiv neeg huaj vam mus puv ntuj. Lub pov kub yog nres tus hwj chim pem ntuj, kom nkawv muaj txoj koob txoj hmoo, kev txawj kev ntse, kev haum xeeb thiab kev vam meej.
Tswv Yawm Saub thiaj li hais rau nkawv tias, "Me tub Liaj Lwg thiab me tub Rhwv Mws, wb muab ob lub pov no rau nej coj mus xwv kav nej lub neej, kom nej muaj koob muaj hmoo, muaj tub muaj ki, muaj noj muaj haus thiab muaj kev txawj kev ntse mus tsis tag tsis kawg." Yog li no, peb tsev neeg Hmoob thiaj li paub txog txoj kev xwv pov txij thaum lub sij hawm no los mus lawm. Txoj kev xwv pov mas yeej yog xwv Tswv Yawm Saub nkawv lub pov nyiaj pov kub tiag tiag li. Nkawv tau Tswv Yawm Saub ob lub pov coj los xwv kom nws kav nkawv lub neej mus tsis tag tsis kawg. Qhov no ces peb Hmoob thiaj li tshwm sim muaj lo lus xwm pov txij thaum no los mus lawm. Peb thiaj li paub txog txoj kev xwv pov thiab. Peb Hmoob thiaj li paub muab tej nyiaj kub, pov haum los yog tej yam tshwj xeeb coj los ua xwv pov kom nws kav peb lub neej.
Twb tau ntau xyoo tom qab no ces peb Hmoob thiaj li muaj noj muaj haus thiab huaj vam mus rau qhov txhia qhov chaw. Thaum no ces peb Hmoob lub koob lub moo thiaj li nrov ncha mus txog rau cov kwv tij uas caij lub nruas hlau. Thaum no ces Nraug Nias lawv cov xeeb ntxwv uas nyob rau tiaj lag suab puam sab hnub poob thiaj li taug kev rhuav tuaj nrhiav Liaj Lwg thiab Rhwv Mws nkawv. Lawv thiaj li tuaj tis txheeb tis ze rau Hmoob. Lawv thiaj li khiav los nrog Hmoob nyob koom zej koom zos ua ib ke. Thaum no ces peb Hmoob thiaj tshwm sim muaj txoj kev sib zeem ntawm no los. Lawv thiaj li los zeem peb ua kwv mus ua tij, ua txheeb mus ua ze.
Lawv los nrog peb Hmoob nyob tau ntev loo lawm ces peb thiab lawv thiaj li sib swm heev li lawm. Thaum peb sib swm heev li lawm ces lawv thiaj li khwv tswv yim tuaj dag ntxias Liaj Lwg thiab Rhwv Mws nkawv. Lawv thiaj li tuaj nug Liaj Lwg thiab Rhwv Mws nkawv txog tias yog vim li cas Hmoob yuav vam meej ua luaj li? Liaj Lwg thiab Rhwv Mws nkawv yog neeg siab ncaj ces nkawv thiaj li qhia ncaj qha rau cov kwv tij siab nkhaus. Nkawv thiaj li qhia hais tias yog nkawv tau Tswv Yawm Saub ob lub pov nyiaj pov kub los xwv kav Hmoob lub neej ces Hmoob lub neej thiaj li muaj noj muaj haus thiab muaj kev txawj kev ntse nplua mias.
Yog li no, cov kwv tij siab nkhaus thiaj li khwv tswv yim tuaj txeeb nkawv ob lub pov. Lawv thiaj li ua txuj tuaj qev nkawv ob lub pov mus xwv kav lawv lub neej, kom lawv haiv neeg thiaj li muaj noj muaj haus thiab muaj kev txawj kev ntse ib yam li Hmoob. Liaj Lwg thiab Rhwv Mws nkawv xav tias tsis kam los vim yog kwv mus yog tij thiab lawv yeej khiav puag tim tiaj lag suab puam los raws nkawv xwb. Yog li no ces nkawv thiaj li kam rau cov kwv tij siab nkhaus qev nkawv ob lub pov mus xwv kav lawv lub neej, kom lawv tsis txhob ua ntsuas txom txom nyem heev. Nkawv thiaj li tau muab Tswv Yawm Saub lub pov nyiaj pov kub rau cov kwv tij siab nkhaus coj mus xwv kav lawv lub neej ib ntus tso, nkawv mam rov qab mus nqa los xwv.
Thaum cov kwv tij siab nkhaus tau Hmoob lub pov nyiaj pov kub lawm ces ntau xyoo tom qab no, peb Hmoob lub neej thiaj li pib muaj teeb meem. Peb txoj kev muaj noj muaj haus los pib tsuag lawm zuj zus tuaj thiab peb txoj kev nom kev tswv los pib muaj txoj kev kub ntxhov. Txoj kev tsis sib haum xeeb pim muaj loj zuj zus tuaj. Kev txawj kev ntse los pib tsuag lawm zuj zus. Nyiaj txiag los tsis muaj txaus siv, kev noj kev haus los tu zuj zus lawm thiab. Txhua yam ntawm peb Hmoob lub neej ces pib muaj teeb meem zuj zus tuaj li lawm.
Thaum zoo li cov xwm txheej saum toj no lawm ces nkawv thiaj li rov qab mus nqa nkawv ob lub pov los xwv kav peb Hmoob lub neej kom rov muaj noj muaj haus, muaj txuj muaj ci thiab muaj txoj kev haum xeeb dua. Thaum no ces cov kwv tij siab nkhaus thiaj li tsis kam lawm. Lawv hais rau Liaj Lwg thiab Rhwv Mws tias, lawv tseem xwv tsis tau txaus. Cia lawv xwv ib nyuag me nyuam ntu ntxiv tso, nkawv mam rov qab mus nqa. Yog li no ces lawv thiaj li muab tau ib daig ntawv xwv kav rau nkawv nqa coj los xwv kav tus hwj chim ua ntej tso, lwm hnub nkawv mam mus nqa nkawv ob lub pov. Lawv kuj muab tau ib zaj hwj huaj hais txog txoj kev kwv kav tus hwj chim rau nkawv thiab.
Thaum zoo li no lawm ces lawv thiaj li tau sib cog lus thiab tua ib tug lau qaib coj los ua pov thawj tim khawv. Thaum lawv tua tus lau qaib ntawd ces lawv thiaj li muab tus lau qaib ntawd cov ntshav thiab plaub coj los pleev rau hauv daim ntawv xwv kav uas yog daim ntawv cog lus. Yog li no ces Liaj Lwg thiab Nrhwv Mws thiaj li nqa tsis tau nkawv ob lub pov nyiaj pov kub los lawm. Nkawv tsuas nqa tau daim ntawm cog lus uas yog daim ntawv xwv kav coj los khaws cia ua pov thawj tseg lawm xwb.
Tom qab no ces cov kwv tij siab nkhaus cia li iab liam tias Liaj Lwg thiab Nrhwv Mws nkawv mus txeeb lawv lub pov nyiaj pov kub. Lawv muab txoj kev iab liam no hais mus nrov ncha rau teb rau chaw ces cov neeg uas tsis paub qab paub hau thiaj li sawv tuaj cov neeg siab nkhaus tog. Thaum no ces lawv thiaj li sawv los tua txeeb Liaj Lwg thiab Nrhws Mws liaj iab teb chaw. Cov Hmoob uas tsis paub qab paub hau kuj sawv nrog cov neeg siab nkhaus tua cov neeg siab ncaj thiab.
Cov neeg siab nkhaus txoj kev ua tsov ua rog mas loj xov tua poj niam me nyuam, hlawv vaj hlawv tsev, hlawv qoo hlawv loo thiab loj xov tua tsiaj tua txhuv pov tseg. Lawv ua li no kom cov neeg siab ncaj tsis muaj vaj tse nyob thiab tsis muaj qoob loo noj. Cov txiv uas mus tua rog lawm ces cov neeg siab nkhaus loj xov tuaj muab poj niam me nyuam tom zos tua pom tseg, kom cov txiv tsis qab siab mus ua rog thiab uv tsis taus. Cov neeg uas lawv ntes tau ces lawv coj mus ua dev ua npua, ua qhev los yog muab tua ua lwj ua liam. Lawv tseem quab yuam cov uas lawv ntes tau ntawd coj lawv kev tuaj tua cov nyob tom zos thiab.
Cov neeg siab ncaj txoj kev sib ntaus sib tua ces lawv tua raws txoj kev ncaj ncees xwb. Txawm lawv ntes tau ib tug los los lawv tsuas muab nug tas ces rov muab tso lawm xwb. Lawv yeej tsis mus tua zej tua zos los yog hlawv vaj hlawv tsev ib zaug hlo li. Lawv yeej tsis tua tsiaj tua txhuv los yog hlawv qoob hlawv loo. Thaum lub sij hawm no ces yog Tooj Nchaiv Siv Yis yog tus coj Liaj Lwg thiab Rhwv Mws cov peeb zeej mus tua nrog cov neeg siab nkhaus. Cov neeg siab nkhaus thiaj li tua tsis yeej Hmoob ces lawv thiaj li tau khiav rov qab mus rau tiaj lag suab puam sab hnub poob lawm. Muaj ib txhia kuj los zwm ua Liaj Lwg thiab Rhwv Mws laj mej pej xeem. Muaj ib txhia kuj khiav mus nkaum rau qhov txhia qhov chaw, qab roob qab ha.
Thaum lub sij hawm no ces Liaj Lwg thiab Nrhwv Mws thiaj li tsis tau Tswv Yawm Saub ob lub pov coj los xwv pov lawm. Nkawv tsuas tau daim ntawv cog lus uas yog daim ntawv xwv kav lawm xwb. Yog li no, nkawv thiaj li muab daim ntawv xwv kav coj los teev hawm lawm xwb. Ntev tom qab no ces daim ntawv xwv kav thiaj li dhau thiab sis los mus ua daim ntawv Xwm Kab lawm. Yog li no, Xwm Kab mas thiaj li yog teev hawm tus hwj chim ntawm Tswv Yawm Saub lub pov nyiaj thiab pov kub xwb.
Yog li no, nyob rau hauv Hmoob lub neej mas Hmoob thiaj li teev Xwm Kab. Hmoob yuav tsum siv ib daig ntawv los ua tus Xwm Kab xwb, tsis pub siv ntoo los yog lwm yam tooj hlau coj los ua tus Xwm Kab. Nyob rau ntawm txoj kev txi Xwm Kab mas Hmoob thiaj li muaj ib zaj lus txuj hwj huaj coj los txi Xwm Kab thiab. Zaj lus txuj ntawd mas thaum ub cov kwv tij siab nkhaus yog tus qhia rau Hmoob. Thaum uas Hmoob txi Xwm Kab mas Hmoob thiaj li yuav tsum tua ib tug lau qaib coj los txi Xwm Kab thiab muab nws cov ntshav thiab plaub coj los pleev thiab lo rau tus Xwm Kab. Tus lau qaib ntawd yog tus ua pov thawj tim khawv tias cov kwv tij siab nkhaus yog tus tau Hmoob lub pov nyiaj pov kub lawm. Yog li no, cov laus thiaj li tseem nco tau tias tus Xwm Kab mas yog Hmoob mus nqa pem Suav coj los teev xwb, tsis yog Hmoob li.
Yog li no, Hmoob thiaj li hais seev yees tias, “Poj Mab Yawm Suav muab lub ntiaj teb no noj tsuag tag mus ciaj quav poj, yuav tseg tau Hmoob ua ntsuag mus thov luag noj. Poj Mab Yawm Suav muab lub ntiaj teb no noj tsuag tag mus ciaj quav nqeeb, yuav tseg tau Hmoob ua ntsuag mus loj leeb.” Yog li no, txij li thaum uas Poj Mam Yawm Suab txeeb tau Liaj Lwg thiab Nrhwv Mwg lub pov nyiaj pov kub lawm ces peb Hmoob thiaj li pib plam txuj plam ci ua ntu zus los mus txog rau thaum Hmoob lub neej poob haiv. Mab Suab lub neej thiaj li pib huaj vam tuaj caum cuag tau Hmoob. Lawv thiaj li tuaj txeeb tau Hmoob liaj iab teb chaws mus ua lawv tug lawm.
Hais txog ntawm qhov uas yog vim li cas ib txhia Hmoob thiaj li muaj lub thaj Xwm Kab hos ib txhia thiaj li tsis muaj? Qhov ntawd mas vim yog txoj kev poob teb mus poob chaw xwb. Tiag tiag mas txhua txhua tus Xwm Kab yuav tsum muaj lub thaj Xwm Kab tab sis cov uas nqa tau lub thaj khiav ces thiaj li muaj lub thaj Xwm Kab xwb. Cov uas nqa tsis tau lub thaj khiav ces thiaj li tsis muaj lub thaj Xwm Kab lawm. Yog li no, nyob rau hauv peb tsev neeg Hmoob mas thiaj li tseem muaj ib txhia uas muaj lub thaj Xwm Kab. Tab sis feem coob ces tsuas yog nqa tau daim ntawv Xwm Kab khiav xwb ces lawv thiaj li muaj daim ntawv Xwm Kab los teev hawm dai rau pem hauv plag lawm xwb. Lawv thiaj li tsis muaj lub thaj Xwm Kab lawm.
Yog li no, nyob rau ntawm peb tsev neeg Keeb Hmoob los yog txoj kev ntseeg Keeb Hmoob ces peb thiaj li tsis teev Xwm Kab lawm. Nyob rau xyoo 2012 ntawd ces Tswv Keeb Hmoob twb mus nqa tau Liaj Lwg thiab Rhwv Mws lub pov nyiaj pov kub los lawm. Tswv Keeb Hmoob twb muab tus hwj chim ntawm lub pov nyiaj pov kub ntawd los hauj nrog rau Tswv Keeb Hmoob Tus Tshwj Chim lawm. Yog li no, nyob rau ntawm Tshwj Chim Keeb Hmoob mas nws thiaj li muaj ob lub pov. Ib lub pov yog nres tus hwj chim pem ntuj hos ib lub pov yog nres tus hwj chim pem teb.
Thaum Tswv Keeb Hmoob mus nqa tau lub pov nyiaj pov kub los ces Xwm Kab twb muab nws tus hwj chim los hauj nrog rau Tswv Keeb Hmoob tus Tshwj Chim lawm thiab. Xwm Kab hais tias, “Txawm yog Xwm Kab coj tsis tau peb tsev neeg Hmoob mus ciaj haiv los Xwm Kab twb coj tau peb tsev neeg Hmoob mus ciaj neeg lawm. Qhov no peb yuav tsum nco ntsoov Xwm Kab tus txiaj tus ntsig.” Yog li no, Tswv Keeb Hmoob thiaj li ua Xwm Kab tsaug ntau ntau. Yog tsis muaj Xwm Kab tus hwj chim los ua kab ua noog ceeb cawm peb tsev neeg Hmoob ntshe peb tsev neeg Hmoob twb tuag mus tu noob lawm thiab. Yog li no, peb yuav tsum nco ntsoov Xwm Kab tus txiaj ntsig mus tsis tag tsis kawg.
Qhov no yog qhov tseeb ntawm Xwm Kab zaj keeb kwm. Xwm Kab yog peb tsev neeg Hmoob teev hawm Tswv Yawm Saub lub pov nyiaj pov kub xwb. Tab sis peb muab lub pov nyiaj pov kub ntawd ua plam mus rau poj mab yawm suav lawm ces peb thiaj li los teev hawm daim ntawv cog lus uas yog daim ntawv xwv kav lawm xwb. Daim ntawv xwv kav thiaj li dhau thiab sis los mus ua daim ntawv Xwm Kab lawm. Yog li no, cia Tswv Yawm Saub sam koob nchuav hmoov rau peb tsev neeg Hmoob txhua tus. Kom peb tsim dheev hauv txoj kev poob haiv los rau ntawm qhov tseeb. Cia qhov tseeb loj hlob tuaj ceeb cawm peb tsev neeg Hmoob hnub no.